Vie^.t Thu+o+`ng

Ba`i 2

Qua' tri`nh to^.i a'c cu?a Ho^` chi' Minh

Thu+.c cha^'t cu?a "o^ng tie^n", "hie^`n trie^'t phu+o+ng ddo^ng", "anh hu`ng gia?i pho'ng da^n to^.c", "la~nh dda.o ta^`m co+~ quo^'c te^' ta`i ba" cu?a Lu+~ Phu+o+ng la` gi`?

Khi thu+.c da^n Pha'p xa^m lu+o+.c VN, trong lu'c ca'c vua quan ddu+o+ng chu+'c, ca'c nho si~, no^ng da^n v.v... dde^`u to^? chu+'c cho^'ng Pha'p lie^n tu.c cho dde^'n 1945-46, ro^`i la.i tie^'p tu.c tu+` ddo' theo ca'c phu+o+ng thu+'c kha'c nhau, thi`, bo^' cu?a Ho^` xin ddu+o+.c la`m tay sai cho Pha'p va` Ho^` ddu+o+.c ho.c o+? Quo^'c Tu+? Hue^'. Chi'nh la` tu+` ddie^?m xua^'t pha't o+? Quo^'c Tu+? Hue^', "ca^.u a^'m" Ho^` chi' Minh dda~ tro^? ma^`m cu?a gia^'c mo^.ng la`m "cha me. da^n VN" (da^n chi phu. ma^~u). Bo^' Ho^`, vo^'n ti'nh hung ha(ng, ru+o+.u che` ne^n khi la`m tri huye^.n Bi`nh Khe^ (Bi`nh-ddi.nh), say ru+o+.u dda'nh che^'t da^n la`nh bi. kie^.n. Vi` mo+'i dda(.t a'ch ddo^ ho^. ne^n thu+.c da^n Pha'p mi. da^n, ca'ch quan cu?a bo^' Ho^`. Va`, "ca^.u a^'m" Ho^` chi' Minh bi. dduo^?i kho?i Quo^'c Tu+? Hue^', nga^.m ngu`i o^m gia^'c mo^.ng "la`m cha cu?a da^n" lang thang va`o phi'a Nam. Ca? hai cha con ho^? the.n dda^u da'm ve^` que^ nha` o+? Nghe^.-an.

Vo+'i hy vo.ng ne^'u sang ma^~u quo^'c Pha'p, ba`y to? tinh tha^`n khuye^?n ma~, cha('c se~ ddu+o+.c tro.ng du.ng. Cho ne^n cha^n u+o+'t cha^n ra'o to+'i ca?ng Marseille, Ho^` dda~ vo^.i la`m ddo+n xin ddu+o+.c ho.c o+? tru+o+`ng thuo^.c ddi.a dde^? "phu.c vu. ma^~u quo^'c Pha'p". Bi. tu+` cho^'i vi` la` con quan bi. ca'ch, Ho^` lang thang kie^'m so^'ng. Ho^` may ma('n ga(.p ddu+o+.c ca'c cu. Phan va(n Tru+o+`ng, Phan chu Trinh, Nguye^~n the^' Truye^`n v.v... giu'p ddo+~ va` gia'c ngo^. ca'i tha^n no^ le^. dde^? ti`m ca'ch gia`nh la.i ddo^.c la^.p cho VN. Ca'c cu. ddo^'i vo+'i Ho^` ra^'t chi' ti`nh, nhu+ng Ho^` kho^ng the^? theo ddu+o+`ng lo^'i cu?a ca'c cu. ddu+o+.c. Vi` nhu+ the^' thi` lo+.i cho da^n cho nu+o+'c nhie^`u, chu+' Ho^` chu+a tho?a ddu+o+.c tham vo.ng. Nho+` co' ca'c cu. di`u da('t ne^n Ho^` mo+'i la`m quen vo+'i ba'o chi' va` chi'nh tri.. Cuo^'i cu`ng, Ho^` dda~ cho.n con ddu+o+`ng cu?a quo^'c te^' 3 (co^ng cu. chie^'n lu+o+.c cu?a Le^-nin), vi` quo^'c te^' 3 chu? tru+o+ng giu'p ca'c thuo^.c ddi.a gia`nh ddo^.c la^.p (thu+.c cha^'t la` dde^? nga? va`o chu? nghi~a thu+.c da^n ddo? cu?a Le^-nin). Chi'nh Ho^` dda~ vie^'t ra(`ng Ho^` co`n do^'t na't ve^` chi'nh tri., ve^` ca'c ho.c thuye^'t, nhu+ng lu+.a theo quo^'c te^' 3 vi` chu? tru+o+ng cu?a quo^'c te^' 3 mo+? lo^'i cho Ho^` thu+.c hie^.n ddu+o+.c u+o+'c vo.ng "la`m cha me. cu?a da^n VN".

Cho ne^n ca'i go.i la` "Ho^` ddi ti`m ddu+o+`ng cu+'u nu+o+'c", chi'nh la` ti`m ddu+o+`ng la`m quan. Bi. thu+.c da^n Pha'p tu+` cho^'i, nay ddu+o+.c thu+.c da^n ddo? ddo'n nha^.n ne^n Ho^` dda~ mu+`ng reo le^n va` tuo^n nu+o+'c ma('t (Ho^` dda~ da.i do^.t bo^.c lo^. ca'i ke~ ho+? ddo').

DDu+o+.c thu+.c da^n ddo? hua^'n luye^.n la`m gia'n ddie^.p va` bie^n che^' trong Cu.c Phu+o+ng DDo^ng. Na(m 1925, Ho^` ddu+o+.c cu+? ve^` DDo^ng-nam-a'. Chi'nh o+? dda^y dda~ co' ba(`ng chu+'ng ba?n cha^'t Vie^.t gian ba'n nu+o+'c cu?a Ho^`. DDo' la` Ho^` ba'n cu. Phan Bo^.i Cha^u cho ma^.t tha'm Pha'p, la^'y tie^`n xa`i sang. Sau vu. ba'n cu. Phan Bo^.i Cha^u, tu+` Ta`u, Ho^` qua Tha'i-lan 1928. o+? dda^y Ho^` la.i la`m mo^.t ha`nh ddo^.ng Vie^.t gian nu+~a. Cha(?ng la` la~nh tu. Nguye^~n Tha'i Ho.c cu?a VNQDDD, ddang chua^?n bi. kho+?i nghi~a dduo^?i thu+.c da^n Pha'p, ne^n cu+? ba ngu+o+`i sang Tha'i-lan mo'c no^'i mua vu~ khi' va` ho. dda~ ti`m ga(.p nhu+~ng ngu+o+`i Vie^.t ta.i Tha'i-lan. Trong so^' ddo' co' Hoa`ng va(n Hoan va` Nguye^~n ddu+'c Quy`. To+'i Tha'i-lan, Ho^` ddu+o+.c Hoan va` Quy` cho bie^'t ngu+o+`i cu?a VNQDDD ti`m mua vu~ khi' dde^? chua^?n bi. kho+?i nghi~a. Ho^` khuye^n Hoan va` Quy` ddu+`ng ne^n di'nh va`o vie^.c nguy hie^?m na`y tru+o+'c khi tu+` gia~ Tha'i-lan, qua Ta`u tro+? la.i. Ba ngu+o+`i cu?a VNQDDD tu+` Tha'i tro+? ve^` VN, qua bie^n gio+'i thi` bi. ma^.t tha'm thu+.c da^n Pha'p dda~ ddo'n sa(~n, ba('t ddu+a va`o tu`, tra ta^'n, ho?i cung. Bie^'t VNQDDD ddi.nh kho+?i nghi~a, thu+.c da^n Pha'p ca?nh gia'c tu+o+'c vu~ khi' binh si~ ngu+o+`i Vie^.t. DDo' la` nguye^n nha^n la~nh tu. lie^.t si~ vi~ dda.i cu?a da^n to^.c, Nguye^~n Tha'i Ho.c, dda`nh ha. le^.nh to^?ng kho+?i nghi~a du` vie^.c chua^?n bi. chu+a xong.

Cha(?ng ca^`n u'p mo+? cu~ng ddoa'n bie^'t la` ai la` ke? ba'o cho ma^.t tha'm Pha'p ba('t ba ngu+o+`i cu?a VNQDDD tu+` Tha'i-lan tro+? ve^`. Vie^.c ba'n cu. Phan Bo^.i Cha^u va` da^~n chu+'ng no'i tre^n - la^'y tu+` ho^`i ky' cu?a Hoa`ng va(n Hoan va` cu?a Nguye^~n ddu+'c Quy` - cho phe'p ta kha(?ng ddi.nh: Ho^` la` ke? mu+o+.n tay thu+.c da^n Pha'p pha' cuo^.c kho+?i nghi~a cu?a VNQDDD. Vi`, su+. tha`nh co^ng cu?a VNQDDD se~ la` tro+? nga.i cho vie^.c xa^m lu+o+.c kie^?u mo+'i cu?a thu+.c da^n ddo? cu~ng nhu+ cho^~ ngo^`i "la`m cha me. da^n" cu?a Ho^`.

Chi'nh vi` bie^'t du+. ddi.nh kho+?i nghi~a cu?a VNQDDD, ne^n chu+a ki.p nha^.n le^.nh cu?a quo^'c te^' 3 Ho^` dda~ ta^.p ho+.p nhu+~ng te^n co^.ng sa?n VN, cho ra ddo+`i ca'i go.i la` "dda?ng co^.ng sa?n VN". Sau ddo' le^.nh cu?a quo^'c te^' 3 dde^'n ba('t ddo^?i tha`nh "dda?ng co^.ng sa?n DDo^ng-du+o+ng" ma` go.i te^n vo+'i ddu'ng no^.i dung cu?a no' pha?i la`: "To^? chu+'c co^ng da^n bu'a lie^`m, co^ng cu. xa^m lu+o+.c cu?a thu+.c da^n DDo?". Va`, chu'ng vo^.i va`ng dde? non ra vu. cu+o+'p nga`y co' te^n la`: "Xo^ Vie^'t Nghe^. Ti~nh 1930".

Xo^ Vie^'t Nghe^. Ti~nh 1930 dda~ lo`i dduo^i ca'i go.i la` "dda?ng co^.ng sa?n DDo^ng-du+o+ng" (hay ta^.p ddoa`n co^ng da^n bu'a lie^`m) la` co^ng cu. cu?a thu+.c da^n ddo?, qua kha^?u hie^.u dda^`y ma`u sa('c Vie^.t gian la`: "Tri', phu', ddi.a, ha`o

DDa`o ta^.n go^'c, tro^'c ta^.n re^~"!!!

Ne^'u bo^'n ta^`ng lo+'p "tri', phu', ddi.a, ha`o" cu?a VN ma` bi. tie^u die^.t thi` xa~ ho^.i VN co`n la.i ca'i gi`? Tha^.t la` de^~ da`ng cho thu+.c da^n ddo? xa^m lu+o+.c va` ddo^`ng ho'a toa`n die^.n. Chie^'n lu+o+.c cu?a thu+.c da^n ddo? vu+`a tha^m ddo^.c vu+`a ta`n ba.o ho+n ba^'t cu+' tu.i xa^m lu+o+.c na`o trong li.ch su+? loa`i ngu+o+`i.

Kha^?u hie^.u tre^n chi? co' the^? la` kim chi? nam ha`nh ddo^.ng cu?a loa.i "anh hu`ng gia?i pho'ng da^n to^.c", cu?a "o^ng tie^n", cu?a "hie^`n trie^'t phu+o+ng ddo^ng" qua la(ng ki'nh Lu+~ Phu+o+ng va` be` lu~ ddo^`ng da.ng ma` tho^i!

Va`i na(m sau Ho^` la`m ca'i vie^.c ba'n Le^ ho^`ng Phong cho thu+.c da^n Pha'p nhu+ dda~ vie^'t o+? tre^n (vi` thu` rie^ng). So+. to^.i vo+'i quan tha^`y, Ho^` dda`nh lang thang be^n Ta`u, kho^ng da'm tro+? la.i Nga-xo^. Bo+?i vi`, Le^ ho^`ng Phong mo+'i chi'nh la` ke? ma` tu.i thu+.c da^n ddo? tin tu+o+?ng va` dda`o ta.o tha`nh tay sai so^' mo^.t sau na`y, ne^'u khi VN bi. nhuo^.m ddo?, chu+' kho^ng pha?i la` Ho^`. DDa'nh bo'ng va` ta.o uy ti'n cho tay sai Le^ ho^`ng Phong, thu+.c da^n ddo? dda~ phong cho ha('n chu+'c u?y vie^n trung u+o+ng du+. khuye^'t cu?a quo^'c te^' 3 va` chi? ddi.nh ve^` la`m to^?ng bi' thu+ cu?a dda?ng co^.ng sa?n DDo^ng-du+o+ng.

Tho+`i gian o+? Ta`u, Ho^` dda~ tru+.c tie^'p mo'c no^'i ddu+o+.c vo+'i Pha.m va(n DDo^`ng; vo+'i Vo~ nguye^n Gia'p (con nuo^i cha'nh ca^?m thu+.c da^n Pha'p, te^n la` Marti), ke? cu~ng co' ddo+n xin ddu+o+.c tie^'p tu.c ho.c dde^? phu.c vu. ma^~u quo^'c Pha'p; vo+'i Hoa`ng va(n Hoan ma` Ho^` ga(.p khi qua Tha'i-lan. Ve^` sau, ca? ba te^n na`y dde^`u ddu+o+.c Ho^` u+u dda~i cho va`o bo^. chi'nh tri. (ha^.u tha^n cu?a kha'i nie^.m "chu? ti.ch ddoa`n" tru+o+'c kia) va` DDo^`ng la`m thu? tu+o+'ng ngu.y quye^`n Ha`-no^.i; Gia'p la`m dda.i tu+o+'ng to^?ng tu+ le^.nh ngu.y qua^n; Hoan vu+`a phu. tra'ch an ninh, ti`nh ba'o vu+`a giu+~ ghe^' pho' chu? ti.ch quo^'c ho^.i do Ho^` dde? ra. Hoan co`n la` pha'i vie^n cu?a Ho^` be^n Trung co^.ng, nghi~a la` theo ca'ch go.i cu?a ngu.y quye^`n Ha`-no^.i: dda.i su+' dda(.c me^.nh toa`n quye^`n (ba'n nu+o+'c)!

The^' chie^'n thu+' hai xa?y ra, thu+.c da^n ddo? ta.m ngu+ng nu+o+'c co+` xa^m lu+o+.c va` cu~ng que^n Ho^` luo^n. Lang thang be^n Ta`u nhu+ cho' la.c chu?, nhu+ng ca'i ba?n cha^'t lu+u manh do nghe^` gia'n ddie^.p ca`ng the^m pha't trie^?n, Ho^` la`m gia'n ddie^.p cho Mao, theo ro~i qua^n Tu+o+?ng; ro^`i la.i la`m tay sai cho tu+o+'ng Tru+o+ng pha't Khue^ cu?a Tu+o+?ng dde^? ba'o ca'o ti`nh hi`nh hoa.t ddo^.ng cu?a ngu+o+`i Vie^.t o+? Ta`u, phu.c vu. cho ke^' hoa.ch "Hoa qua^n nha^.p Vie^.t". Bi. to^' gia'c la` co^.ng sa?n - tay sai cu?a thu+.c da^n ddo? - ne^n Ho^` bi. Tru+o+ng pha't Khue^ cho dzo^ tu`.

Nho+` cu. Ho^` Ho.c La~m, mo^.t ngu+o+`i VN ye^u nu+o+'c cha^n chi'nh, cha dde? cu?a to^? chu+'c "VN DDo^.c la^.p DDo^`ng minh", ra ddo+`i tu+` 1936, co' ba'o ca'o xin chi'nh thu+'c hoa.t ddo^.ng, gu+?i cho va(n pho`ng trung u+o+ng quo^'c da^n dda?ng cu?a Ta`u, cu`ng vo+'i cu. Nguye^~n Ha?i Tha^`n ba?o la~nh, ne^n sau khi la`m kie^?m ddie^?m pha?n ti?nh, Ho^` ddu+o+.c Tru+o+ng pha't Khue^ cho ra kho?i tu`. To^? chu+'c VN DDo^.c la^.p DDo^`ng minh do ca'c cu. Ho^` Ho.c La~m, Nguye^~n Ha?i Tha^`n, Vu~ Ho^`ng Khanh v.v... tie^'p tu.c hoa.t ddo^.ng. Ho^` xin gia nha^.p nhu+ng va^~n so+. Tru+o+ng pha't Khue^ ba('t tu` la.i ne^n la'u ca' xin ddu+o+.c ve^` hoa.t ddo^.ng o+? bie^n gio+'i quo^'c no^.i. Vo+'i danh nghi~a VN DDo^.c la^.p DDo^`ng minh (ta^.p ho+.p cu?a nhie^`u nho'm ngu+o+`i VIe^.t o+? Ta`u la`m ca'ch ma.ng), khi ve^` bie^n gio+'i, ga(.p ddoa`n thanh nie^n do to^? chu+'c cu?a cu. Nguye^~n Ha?i Tha^`n mo'c no^'i cho qua Ta`u dde^? hua^'n luye^.n, Ho^` bi.a dda(.t ra(`ng ha('n la` dda.i die^.n cu?a cu. Nguye^~n Ha?i Tha^`n, tha^u nha^.n nho'm ddo' mo+? lo+'p gia?ng ve^` to^n chi? hoa.t ddo^.ng cu?a VN DDo^.c la^.p DDo^`ng minh (sau go.i ta('t la` Vie^.t Minh) va` cho ve^` nu+o+'c hoa.t ddo^.ng. Nho'm ddo' go^`m: Chu va(n Ta^'n, Le^ qua?ng Ba, Tra^`n dda.i La^m v.v... (tham kha?o ho^`i ky' cu?a bo.n na`y se~ ro~). DDu'ng va`o tho+`i ky` ddo', o+? VN, to^? chu+'c co^.ng sa?n bi. thu+.c da^n ba('t ga^`n he^'t bo.n dda^`u la~nh trung u+o+ng, chi? co`n la.i va`i mo^'ng la` Tru+o+`ng chinh, Le^ va(n Lu+o+ng, Hoa`ng quo^'c Vie^.t. Sau ddo' the^m Phu`ng chi' Kie^n, ddu+o+.c thu+.c da^n ddo? cho ve^` bo^? sung va`o trung u+o+ng dde^? to^? chu+'c lu+.c lu+o+.ng vu~ trang. Chu+'c to^?ng bi' thu+ bi. khuye^'t. DDa`o duy Tu`ng, te^n cha'nh to^?ng a'c o^n ddu+o+.c mo'c no^'i va`o co^.ng sa?n va` giu+~ chu+'c bi' thu+ ti?nh u?y co^.ng sa?n o+? Hu+ng-ye^n (Ba('c Vie^.t) co' sa'ng kie^'n dde^` nghi. Tru+o+`ng Chinh giu+~ chu+'c quye^`n to^?ng bi' thu+. Ca'i chu+'c na`y cu?a Tru+o+`ng Chinh chi? do da(m te^n co^.ng sa?n o+? Hu+ng-ye^n ba^`u ra ma` tho^i, nghi~a la` chu+a ddu'ng ddie^`u le^.. Tru+o+`ng Chinh su+o+'ng re^n le^n ve^` ca'i chu+'c bo^' la'o ddo', nhu+ng va^~n no+m no+'p so+. ro+'t dda`i.

May thay cho ca? Ho^` va` Tru+o+`ng Chinh. Tha^'y nu'p du+o+'i danh nghi~a Vie^.t Minh cu?a cu. Ho^` Ho.c La~m co' ke^'t qua? to^'t. Ho. Ho^` be`n du`ng danh nghi~a pha'i vie^n Cu.c Phu+o+ng DDo^ng mo+`i Tru+o+`ng Chinh le^n bie^n gio+'i Cao-ba(`ng ho.p. Tru+o+`ng Chinh go.i ca? Hoa`ng quo^'c Vie^.t ddi theo. Ho^` bie^'t Tru+o+`ng Chinh la` to^?ng bi' thu+ bo^' la'o. Tru+o+`ng Chinh cu~ng bie^'t Ho^` la` te^n "tha^'t su?ng va` tha^'t nghie^.p" mu+o+.n danh nghi~a cu~ la` pha'i vie^n Cu.c Phu+o+ng DDo^ng dde^? lo`e nhau. Bie^'t ta^?y cu?a nhau ne^n ca? hai cu`ng la^.t ba`i: Tru+o+`ng Chinh thi` co^ng nha^.n Ho^` la` pha'i vie^n Cu.c Phu+o+ng DDo^ng cu+? ve^`. Co`n Ho^` thi` nha^n danh pha'i vie^n Cu.c Phu+o+ng DDo^ng, ho+.p pha'p ho'a ca'i chu+'c to^?ng bi' thu+ cho Tru+o+`ng Chinh. Khi bie^'t Ho^` co' y' "ddi.nh cu+" ha(?n o+? Cao-ba(`ng, Tru+o+`ng Chinh so+. Ho^` co' uy ti'n ho+n Tru+o+`ng Chinh, se~ to'm tha^u quye^`n lu+.c cu?a Tru+o+`ng Chinh. DDo' la` ly' do khi Hoa`ng quo^'c Vie^.t bi. la.c ddu+o+`ng ne^n dde^'n cho^~ ho.p sau Tru+o+`ng Chinh va`i nga`y. La^`n dda^`u tie^n ga(.p Ho^`, Vie^.t chu+a bie^'t xu+ng ho^ the^' na`o thi` Tru+o+`ng Chinh nhanh mo^`m ba?o Vie^.t go.i Ho^` la` "ba'c". Cu`ng la` co^.ng sa?n ma` kho^ng xu+ng ho^ "ddo^`ng chi'" ne^n Ho^` la'u ca' hie^?u ngay y' ddo^` cu?a Tru+o+`ng Chinh la` muo^'n Ho^` giu+~ mo^.t khoa?ng ca'ch, la` co^' va^'n tho^i, chu+' ddu+`ng ddi sa^u va`o co^ng vie^.c cu?a Tru+o+`ng Chinh, vi` qua ba'o ca'o cu?a Tra^`n Phu', Ha` huy Ta^.p gu+?i quo^'c te^' 3, Tru+o+`ng Chinh bie^'t Ho^` la` ke? dda^`y tham vo.ng, mu+u mo^, la.m quye^`n. DDo' la` ly' do Ho^` pha?i na(`m trong hang Pa('c-bo', le'n lu't ke^'t tha^n vo+'i nho'm Chu va(n Ta^'n, Le^ qua?ng Ba v.v... vo^'n la` ngu+o+`i da^n to^.c thie^?u so^', dda~ ddu+o+.c Ho^` da.y khi Ho^` xin vo+'i ca'c cu. Ho^` Ho.c La~m, Nguye^~n Ha?i Tha^`n, Vu~ Ho^`ng Khanh ve^` ga^y phong tra`o Vie^.t Minh o+? quo^'c no^.i, ga(.p bo.n ho. o+? bie^n gio+'i. Ro^`i dde^? cho Tru+o+`ng Chinh ye^n lo`ng va` cu~ng la` ta.o ra ba(`ng co+' cu. the^?, chu+'ng to? Ho^`, du` ma.o muo^.i ha~m ha.i Le^ ho^`ng Phong, nhu+ng lo`ng Ho^` lu'c na`o cu~ng hu+o+'ng ve^` ma^~u quo^'c ddo?, ve^` nguye^n thu? cu?a thu+.c da^n ddo?, ve^` ca'i "quo^'c ti.ch Nga-xo^" cu?a Ho^`. Cho ne^n Ho^` dde^? ra^u, na(`m o+? Pa('c-bo' di.ch cuo^'n "li.ch su+? dda?ng co^.ng sa?n Nga, bolche'vik"; di.ch cuo^'n "ti?nh u?y bi' ma^.t" la` cu?a Nga-xo^. Va` Vie^.t gian nha^'t la` da'm la^'y te^n Le^-nin dda(.t cho do`ng suo^'i cha?y ngang cu+?a hang Pa('c-bo', cu~ng nhu+ ta.c va`o dda', tu+o+.ng cu?a Ca'c-ma'c!

Vie^.c la`m na`y cu?a Ho^` chu+'ng to? ca'i gi`?

VN ta co' ca^u:

"Co^ng Cha nhu+ nu'i Tha'i so+n Nghi~a Me. nhu+ nu+o+'c trong nguo^`n cha?y ra".

The^' nghi~a la` Ho^` coi Ma'c la` cha va` Le^-nin la` me. cu?a Ho^`, pha?i luo^n co' hie^'u vo+'i cha me.. Va`, Ho^` dda~ coi dda?ng co^.ng sa?n Nga la` to^? chu+'c cu?a Ho^`, Nga-xo^ la` to^? quo^'c cu?a Ho^` cu~ng nhu+ hoa.t ddo^.ng cu?a mo^.t "ti?nh u?y Nga-xo^" cu~ng ddu? la` ba^.c tha^`y cu?a Ho^`. Va`, Ho^` tu+. thu': du`ng ta`i lie^.u di.ch ddo' dde^? hua^'n luye^.n ca'n bo^. cu?a dda?ng (tu+'c tu.i co^.ng sa?n). Nghi~a la` la`m sao cho toa`n the^? dda?ng vie^n co^.ng sa?n pha?i co' quan nie^.m nhu+ Ho^` ve^` Ma'c, ve^` Le^-nin, ve^` nu+o+'c Nga-xo^.

Chu+a ca^`m quye^`n, va^.y ma` Ho^` dda~ da'm tu+. cho phe'p da'n nha~n Nga-xo^ tre^n mo^.t bo^. pha^.n la~nh tho^? cu?a VN! Cha(?ng hie^?u Lu+~ Phu+o+ng co' da'm nhi`n va`o ca'i su+. tha^.t ra`nh ra`nh ddo' kho^ng, ma` da'm ha. bu't ddo^.i te^n "ma~i quo^'c ca^`u vinh" tha`nh "anh hu`ng gia?i pho'ng da^n to^.c" va` "la~nh tu. quo^'c te^' ta`i ba" v.v...

Cho du` trong ba`i vie^'t cu?a mi`nh, Lu+~ Phu+o+ng co' ddan xen mo^.t so^' phe^ bi`nh ve^` ddu+o+`ng lo^'i cu?a Ho^`, nhu+ng qua? thu+.c nhu+~ng ca'i nha~n ma` Lu+~ Phu+o+ng da'n cho Ho^` dda~ na^ng Ho^` le^n ddi.a vi. ma` kho^ng mo^.t anh hu`ng na`o trong li.ch su+? VN sa'nh ba(`ng.

Ca'c anh Hu`ng gia?i pho'ng da^n to^.c cu?a VN nhu+ Ngo^ Quye^`n, Tra^`n Hu+ng DDa.o, Le^ Lo+.i, Quang Trung co`n thua ca'i ve^' "quo^'c te^' ta`i ba" ma` Lu+~ Phu+o+ng da^ng cho Ho^`.

Sau na`y, khi dda~ tie^'m ddu+o+.c quye^`n tho^'ng tri., trong khi Ho^` khu'm nu'm na^ng Vorosilov (chu? ti.ch quo^'c ho^.i Nga-xo^, lo+'n ho+n Ho^` hai tuo^?i) la` co^', tu+'c la` o^ng no^.i cu?a o^ng no^.i Ho^`, thi` Ho^` xa^'c xu+o+.c "ba'c ba'c, to^i to^i" vo+'i DDu+'c Tha'nh Tra^`n Hu+ng DDa.o (chi? rie^ng tuo^?i ddo+`i dda~ ho+n Ho^` ga^`n 6 the^' ky?) va` To^' Hu+~u thi`, "anh anh, to^i to^i" vo+'i dda.i thi ha`o Nguye^~n Du, co`n vo+'i Stalin thi` ha('n go.i "o^ng" (theo ca'ch o^ng no^.i). Ke~ ho+? cu?a Ho^` va` To^' Hu+~u ra`nh ra`nh chu+'ng minh ra(`ng bo.n chu'ng va` ca'i ta^.p ddoa`n mafia co^.ng sa?n cu?a chu'ng kho^ng pha?i la` ngu+o+`i VN, kho^ng tu+. ha`o la` ngu+o+`i VN, ne^n chu'ng mo+'i coi thu+o+`ng, ho^~n la'o vo+'i danh nha^n VN, vo+'i o^ng, cha cu?a nha^n da^n VN.

Co`n mo^.t da^~n chu+'ng nu+~a chu+'ng minh Lu+~ Phu+o+ng mu` lo`a tri' tue^.. DDo' la` na(m 1945, ba'c si~ Tra^`n Va(n Lai - trong chi'nh phu? cu?a cu. Tra^`n Tro.ng Kim - la` ngu+o+`i VN dda^`u tie^n la`m thu+' tru+o+?ng Ha`-no^.i, dda~ cho pha' bo? tu+o+.ng toa`n quye^`n thu+.c da^n Pha'p o+? DDo^ng-du+o+ng, te^n la` Paulbert. DDo' la` ddie^?m kho+?i dda^`u bie^?u tu+o+.ng su+. su.p ddo^? cu?a thu+.c da^n Pha'p o+? VN. Co`n ta^.p ddoa`n mafia co^.ng sa?n thi` sao? Chu'ng dda~ dda(.t te^n cho co^ng vie^n lo+'n va` dde.p nha^'t Ha`-no^.i la` "co^ng vie^n Le^-nin" va` du+.ng tu+o+.ng Le^-nin - bie^?u tu+o+.ng su+. tha`nh co^ng cu?a thu+.c da^n ddo? o+? VN. Nha^n da^n VN (trong ddo' kho^ng co' Lu+~ Phu+o+ng) dda~ tha^'y ddie^`u ddo' ne^n dda~ ddo^.i va`o dda^`u Le^-nin ca'i no'n co^'i thu?ng, khoa'c cho tu+o+.ng Le^-nin chie^'c a'o "dda.i ca'n" co^.ng sa?n hay ma(.c (ma` hie^.n DDo^~ Mu+o+`i va^~n long tro.ng ma(.c kie^?u a'o ddo') va` cha^'t va^'n ta^.p ddoa`n mafia co^.ng sa?n ra(`ng:

"Le^-nin que^ o+? nu+o+'c Nga Co+' sao la.i ddu+'ng vu+o+`n hoa nu+o+'c na`y?"...

Vie^'t dde^` cu+o+ng ve^` Ho^` ma` Lu+~ Phu+o+ng kho^ng bie^'t dde^'n su+. thu+.c tho+`i su+. na`y thi` qua? la` do^'t na't, vo^ tra'ch nhie^.m. Hoa(.c gia? Lu+~ Phu+o+ng co^' ti`nh bo? qua dde^? cha.y to^.i cho Ho^` va` ca'i ta^.p ddoa`n vong quo^'c co^.ng sa?n cu?a Ho^`, nha(`m lu+`a dda?o thie^n ha., nha^'t la` ba.n tre?. Ca'ch vie^'t ta`i lie^.u xuye^n ta.c nhu+ va^.y ma` Lu+~ Phu+o+ng da'm "vu+`a dda'nh tro^'ng vu+`a a(n cu+o+'p" dde^? ke^u go.i ne^n co' "mo^.t ca'i nhi`n co^ng ba(`ng la` mo^.t ca'i nhi`n hie^.n thu+c ve^` nha^n va^.t na`y (tu+'c Ho^`)"! Ro~ la` tha?m ha.i cho loa.i tri' thu+'c kie^?u na`y, ma` Mao tra.ch DDo^ng tu+`ng no'i la` "kho^ng ba(`ng cu.c pha^n"!

Xin vie^'t tie^'p ve^` Ho^`.

La.i no'i ca'i nga`y dda^`u tie^n Ho^` ga(.p Vo~ nguye^n Gia'p o+? be^n Ta`u, ho?i ve^` ly' li.ch cu?a Gia'p, Ho^` dda~ tha^'y Gia'p se~ la` con ba`i ta^?y sau na`y ne^n khuye^n Gia'p theo ho.c tru+o+`ng vo~ bi. Hoa`ng Pho^'.

Khi bie^'t Nga-xo^ cu+? Phu`ng chi' Kie^n bo^? sung va`o trung u+o+ng mafia co^.ng sa?n DDo^ng-du+o+ng, dda(.c tra'ch ve^` qua^n su+.. Ho^` lo la('ng la('m. Ha('n vo^.i "le^.nh" cho Gia'p bo? ho.c ve^` nu+o+'c ngay dde^? xin la`m du+o+'i quye^`n Kie^n (nho+` ca'i vo^'n qua^n su+. ma^'y tha'ng o+? Hoa`ng Pho^'). Vi` sao Ho^` nga.i Kie^n? Chi'nh vi` Phu`ng chi' Kie^n, tru+o+'c ddo' giu+~ chu+'c tru+o+?ng ban ddo^'i ngoa.i thay Ha` huy Ta^.p (vi` Ta^.p le^n chu+'c to^?ng bi' thu+), ne^n Kie^n - qua Ta^.p - bie^'t ve^` nha^n ca'ch, tham vo.ng ta`n ba.o cu?a Ho^`. Vi` chi'nh Ta^.p dda~ ba'o ca'o vo+'i quo^'c te^' 3 ra(`ng:

1. Ho^` hay la.m quye^`n, nha^.n ba'o ca'o cu?a trung u+o+ng co^.ng sa?n lu'c ddo', tu+. y' ga(m la.i; tu+. y' gia? danh theo le^.nh cu?a quo^'c te^' 3 ra chi? thi. cho bo.n Ta^.p dde^? la^'y le;

2. Ho^` dda~ tu+. y' lie^n la.c vo+'i Ngo^ ddu+'c Tri., khi ddo' la` mo^.t u?y vie^n trung u+o+ng cu?a nho'm Ta^.p, nha(`m ga^y be` pha'i dde^? Ho^` de^~ lu~ng ddoa.n, na('m su+. la~nh dda.o cu?a trung u+o+ng mafia co^.ng sa?n lu'c ddo'. Ca^`n lu+u y' ra(`ng, Ho^` tuy ddu+o+.c Cu.c Phu+o+ng DDo^ng su+? du.ng la`m pha'i vie^n lie^n la.c vo+'i mafia co^.ng sa?n DDo^ng-du+o+ng, nhu+ng chu+a bao gio+` Nga-xo^ cho ha('n ca'i chu+'c trung u+o+ng u?y vie^n cu?a mafia co^.ng sa?n DDo^ng-du+o+ng. Mo^.t kho^ng may cho Ho^` la` khi ddo' Ngo^ ddu+'c Tri. bi. thu+.c da^n Pha'p ba('t va` Tri. dda~ khai he^'t va` chi? cho^~ cho Pha'p ba('t ca? Tra^`n Phu' - to^?ng bi' thu+ dda^`u tie^n cu?a mafia co^.ng sa?n DDo^ng-du+o+ng - va`o ddu'ng lu'c ba'o ca'o cu?a Ho^` gu+?i to+'i quo^'c te^' 3, trong ddo' Ho^` ca ngo+.i Ngo^ ddu+'c Tri. he^'t lo+`i va` go+.i y' ne^n dde^? Tri. giu+~ chu+'c to^?ng bi' thu+ mo+'i xu+'ng vo+'i "ta`i tri' va` na(ng lu+.c la~nh dda.o" cu?a Tri..

Ho^` ra^'t ghe't Tra^`n Phu' vi` nhie^`u la^`n Phu' dda~ ba'o ca'o quo^'c te^' 3 ve^` to^.i ba hoa, ha'm quye^`n lu+.c va` nha^'t la` vo^ nguye^n ta('c cu?a Ho^`. Cu. the^? la` bo.n Phu' mo'c no^'i thanh nie^n trong nu+o+'c (pha^`n lo+'n o+? vu`ng Nghe^.-Ti~nh) ddu+a sang Ta`u dde^? hua^'n luye^.n. DDa'ng ra Ho^` chi? ca(n cu+' va`o su+. gio+'i thie^.u cu?a bo.n Tra^`n Phu' ma` giu'p ddo+~ nhu+~ng thanh nie^n ddo', nhu+ng cha(?ng bie^'t Ho^` co' a^m mu+u gi` khi ba('t nhu+~ng thanh nie^n co`n kho+` kha.o na`y pha?i khai ddu? ca? quan he^. gia ddi`nh, ba.n be` ma` pha?i no'i ro~ te^n tuo^?i cu`ng cho^~ o+? cu?a nhu+~ng ngu+o+`i trong mo^'i quan he^. ddo'. DDe^? ro^`i tu+. du+ng pha^`n lo+'n gia ddi`nh, ba.n be` cu?a nhu+~ng ngu+o+`i ddo' ddang o+? que^ nha` bi. thu+.c da^n Pha'p ba('t, cu~ng nhu+ dda so^' bo.n ho. sau khi ddu+o+.c hua^'n luye^.n cho ve^` hoa(.t ddo^.ng trong nu+o+'c dde^`u bi. thu+.c da^n Pha'p to'm go.n cho ddi tu`. Va`, qua ba'o ca'o cu?a Phu' gu+?i quo^'c te^' 3, Phu' dda~ ne^u nghi ngo+` ve^` Ho^`! Nha^'t la` Ho^` ra^'t tha^n vo+'i La^m ddu+'c Thu. (tu+'c Nguye^~n co^ng Vie^~n), mo^.t chi? ddie^?m cu?a ma^.t tha'm Pha'p!

Ho^` co`n nga'n Phu`ng chi' Kie^n vi` Kie^n ddu+o+.c quo^'c te^' 3 ti'n nhie^.m ho+n Ho^`, ho+n nu+~a ne^'u Kie^n na('m giu+~ lu+.c lu+o+.ng vu~ trang thi` la`m sao Ho^` co' the^? nuo^i ca'i mo^.ng la`m la~nh tu. to^'i cao cu?a mafia ddo? ddu+o+.c.

Cho ne^n khi Gia'p ve^` giu'p vie^.c cho Kie^n thi` cha(?ng ro~ tu+` ai ma` Pha'p bie^'t ddu+o+.c nga`y, gio+`, ddi.a ddie^?m cu?a Kie^n qua la.i, dde^? to^? chu+'c phu.c ki'ch va` dda~ ba('n che^'t Kie^n (vi` Kie^n cho^'ng cu+. va` bo? cha.y). DDo' la` giu+~a na(m 1944. Vi` the^', Gia'p, la` ngu+o+`i duy nha^'t co' qua lo+'p qua^n su+. o+? Hoa`ng Pho^', trong ca'i lu+.c lu+o+.ng vu~ trang mafia ddo? ddo', ddu+o+.c ddo^n le^n la`m trung ddo^.i tru+o+?ng cu?a trung ddo^.i vu~ trang duy nha^'t na`y, va` Chu va(n Ta^'n, xua^'t tha^n la` ddo^.i cu?a li'nh do~ng, giu+~ chu+'c chi'nh tri. vie^n. Va`, nga`y 22-12-1944, ta.i Ta^n Tra`o, Hoa`ng quo^'c Vie^.t thay ma(.t Tru+o+`ng Chinh, la`m le^~ trao co+` va` trao nhie^.m vu. cho Gia'p, Chu va(n Ta^'n va` ca'i trung ddo^.i a^'y.

Ca'i che^'t cu?a Phu`ng chi' Kie^n ra^'t mo+` a'm, ne^n khi Ho^` tie^'m ddu+o+.c quye^`n lu+.c cao nha^'t cu?a cu?a mafia ddo?, bo^. ma'y tuye^n truye^`n xuye^n ta.c cu?a Ho^` dda~ ne' tra'nh vie^.c na`y. Vo^'n go^'c ga'c la` gia'n ddie^.p va` chi? ddie^?m cu~ng nhu+ qua' tri`nh du`ng Pha'p thu? tie^u nhu+~ng ddo^'i thu? cu?a mi`nh, cho ne^n co' the^? ke^'t lua^.n ra(`ng vie^.c Pha'p bie^'t ddu+o+`ng ddi nu+o+'c bu+o+'c cu?a Kie^n la` do Ho^` tru+.c tie^'p chi? ddie^?m hoa(.c qua Gia'p dde^? thu? tie^u Kie^n, ke? bie^'t qua' nhie^`u bi? o^?i cu?a Ho^` va` la` va^.t ca?n lo^'i cu?a Ho^`.

Ta^'t ca? nhu+~ng ba'o ca'o no'i tre^n cu?a Tra^`n Phu' va` Ha` huy Ta^.p gu+?i quo^'c te^' 3 va^~n co`n o+? kho lu+u tru+~ cu?a trung u+o+ng co^.ng sa?n Nga-xo^ (cu~).

Gio+` xin to'm lu+o+.c nhu+~ng ha`nh ddo^.ng chi'nh ye^'u cu?a Ho^` tie^'p theo ddo' cho dde^'n nga`y ha('n ngo?m, ma` theo ngo^n ngu+~ khuye^?n ma~ cu?a ha('n, vie^'t trong di chu'c ra(`ng: "ddi tha(m ca'c cu. Ca'c-ma'c va` Le^-nin". DDe^'n che^'t ma` ha('n va^~n mo^.t lo`ng mo^.t da. o^m a^'p "bo^' Ma'c" va` "me. Le^-nin" cu?a ha('n, chu+' co' no'i gi` dde^'n to^? tie^n VN dda^u!

Nu'p du+o+'i danh nghi~a Vie^.t Minh va` chi'nh phu? Lie^n hie^.p cu?a nhie^`u dda?ng pha'i kho^ng co^.ng sa?n; lo+.i du.ng su+. ngu xua^?n chi'nh tri. cu?a chi'nh phu? Pha'p lu'c ddo' cu+' muo^'n duy tri` chu? nghi~a thu+.c da^n, va` lo+.i du.ng tinh tha^`n xa? tha^n vi` nu+o+'c cu?a nha^n da^n VN, ddo^`ng tho+`i che dda^.y lo^'t quy? ddo? cu?a ha('n ba(`ng ca'ch "gia?i ta'n dda?ng co^.ng sa?n DDo^ng-du+o+ng", Ho^` dda~ ta^.p trung mo.i co^' ga('ng dde^? na('m la^'y lu+.c lu+o+.ng vu~ trang.

Qua bie^n ba?n ca'c cuo^.c ho.p chi'nh phu? (1945-46) hie^.n co`n lu+u tru+~ trong ca'i go.i la` "ba?o ta`ng Ho^` chi' Minh", thi` tha^'y, thoa.t dda^`u Ho^` nu'p du+o+'i danh nghi~a Chi'nh phu? Lie^n hie^.p dda dda?ng dde^? mo+? ca'c lo+'p qua^n su+. ca^'p to^'c cho thanh nie^n, ho.c sinh, sinh vie^n, dda(.t te^n Tra^`n quo^'c Tua^'n, do Vo~ nguye^n Gia'p phu. tra'ch. Tie^'p theo la` nga`y 7-1-1946, dde^? co' the^? chi vie^.n hie^.u qua? cho cuo^.c cho^'ng thu+.c da^n Pha'p o+? Nam bo^., Ho^` dde^` nghi. va` ddu+o+.c ca'c dda?ng pha'i ddo^`ng y' ho+.p nha^'t lu+.c lu+o+.ng qua^n su+., go.i la` Qua^n ddo^.i Quo^'c gia. Cu. Vu~ Ho^`ng Khanh (VNQDDD) la`m bo^. tru+o+?ng quo^'c pho`ng. Sau ddo' Ho^` ma gia'o dde^` nghi. cu. Vu~ Ho^`ng Khanh tham gia pha'i ddoa`n ky' hie^.p ddi.nh so+ bo^. 6/3/1946 o+? DDa`-la.t (nghi~a la` lo^.t chu+'c cu?a cu. Vu~ Ho^`ng Khanh mo^.t ca'ch khe'o le'o). Ho^` dde^` nghi. lua^.t su+ Phan Anh (tu+`ng la` tha`nh vie^n chi'nh phu? Tra^`n Tro.ng Kim) thay cu. Vu~ Ho^`ng Khanh la`m bo^. tru+o+?ng quo^'c pho`ng, va` gia'o su+ Ta. quang Bu+?u (nha^n si~ kho^ng dda?ng pha'i) la`m thu+' tru+o+?ng. Qua^n ddo^.i ho+.p nha^'t co' ca'c ca^'p la~nh dda.o la`:

1) Chi'nh tri. vu. tru+o+?ng la` o^ng Hoa`ng dda.o Thu'y, kho^ng dda?ng pha'i, nguye^n la` huynh tru+o+?ng hu+o+'ng dda.o sinh;

2) Y te^' vu. tru+o+?ng la` ba'c si~ Vu~ va(n Ca^?n, kho^ng dda?ng pha'i;

3) Che^' ta.o vu. tru+o+?ng la` Vu~ Anh, ngu+o+`i cu?a Vie^.t Minh.

Nhi`n va`o su+. pha^n co^ng ddo', ai ma` ddoa'n ddu+o+.c mu+u ma chu+o+'c quy? cu?a Ho^`. Tha^.m chi' nhie^`u ddo+n vi. vu~ trang o+? ddi.a phu+o+ng va^~n giu+~ te^n cu?a ca'c tie^n lie^.t VNQDDD, nhu+ dda.i ddo^.i chu? lu+.c o+? Ha?i-pho`ng, mang te^n Ky' Con (lie^.t si~ VNQDDD)! The^' ro^`i, la^'y co+' ve^` ta^`m quan tro.ng cu?a ho^.i nghi. Fontainebleau o+? Pha'p, Ho^` dde^` nghi. lua^.t su+ Phan Anh tham gia pha'i ddoa`n. Va`, Vo~ nguye^n Gia'p thay the^' lua^.t su+ Phan Anh, giu+~ ghe^' bo^. tru+o+?ng quo^'c pho`ng cu?a Chi'nh phu? Lie^n hie^.p. Trong qua^n ddo^.i quo^'c gia, Ho^` phong qua^n ha`m thie^'u tu+o+'ng cho Le^ thie^'t Hu`ng, mo^.t ngu+o+`i tu+`ng la` si~ quan cao ca^'p cu?a qua^n ddo^.i quo^'c da^n dda?ng Ta`u, nhu+ng dda~ ddu+o+.c Ho^` bi' ma^.t ke^'t na.p va`o to^? chu+'c mafia ddo? (khi ddo' Le^ thie^'t Hu`ng chu+a ddu+o+.c bie^'t ra(`ng mafia ddo? la` co^.ng sa?n; le^~ ke^'t na.p theo kie^?u ca('t tie^'t ga`, a(n the^` nhu+ tha?o kha^'u lu.c la^m) va` theo dde^` nghi. cu?a Vo~ nguye^n Gia'p, cho Hoa`ng va(n Tha'i ca'i ghe^' tham mu+u tru+o+?ng. No'i chung, Ho^` dda~ na('m ddu+o+.c qua^n ddo^.i ve^` ma(.t to^? chu+'c. Co`n phi'a co^ng an (tu+'c no^.i vu.) cu. Huy`nh Thu'c Kha'ng chi? la` mo^.t nha^n si~ ye^u nu+o+'c, giu+~ ghe^' bo^. tru+o+?ng no^.i vu., nhu+ng thu+.c quye^`n la` o+? trong tay Hoa`ng hu+~u Nam (te^n tha^.t la` Phan Bo^i, em ruo^.t cu. Phan Kho^i), thu+' tru+o+?ng no^.i vu., mo^.t te^n mafia ddo? kha't ma'u no^?i tie^'ng. Sau ddo' Hoa`ng hu+~u Nam bi. tai na.n che^'t, nhu+ng Ho^` va^~n co`n nhu+~ng qua^n co+` dda('c lu+.c la` Tra^`n Hie^.u, Le^ Gia?n, Chu ddi.nh Xu+o+ng (la` nhu+~ng ke? dda~ ta.o du+.ng ra vu. a'n "O^n nhu+ Ha^`u" o+? Ha`-no^.i dde^? bo^i nho. VNQDDD, tie^'n to+'i loa.i bo? nhe. nha`ng VNQDDD trong Chi'nh phu? Lie^n hie^.p). Sau khi ye^n ta^m o+? lu+.c lu+o+.ng qua^n ddo^.i dda~ na(`m trong tay Vo~ nguye^n Gia'p va` lu+.c lu+o+.ng co^ng an na(`m trong tay Tra^`n Hie^.u, Le^ Gia?n (co`n cu. Huy`nh Thu'c Kha'ng chi? la` bu` nhi`n), cu~ng nhu+ dda^?y ddu+o+.c co^' va^'n Vi~nh Thu.y (tu+'c vua Ba?o DDa.i) va` cu. Tra^`n Tro.ng Kim (tha'p tu`ng vua Ba?o DDa.i) qua Tru`ng Kha'nh co^ng ca'n, Ho^` ba^'y gio+` mo+'i ye^n ta^m le^n ddu+o+`ng qua Pha'p, ma` mu.c ddi'ch chi'nh la` dde^? lie^n la.c vo+'i ma^~u quo^'c ddo?, xin chi? thi. chie^'n lu+o+.c. Ho^` u?y quye^`n cho cu. Huy`nh Thu'c Kha'ng thay Ho^`, ma` mu.c ddi'ch chi'nh la` mu+o+.n ca'i uy ti'n "ye^u nu+o+'c va` trung thu+.c" cu?a cu. Huy`nh Thu'c Kha'ng dde^? du+.a va`o ta`i lie^.u cu?a tu.i Tra^`n Hie^.u, Le^ Gia?n, Chu ddi.nh Xu+o+ng che^' bie^'n ra ca'i vu. a'n "O^n nhu+ Ha^`u". The^' la`, cu. Huy`nh Thu'c Kha'ng dda^u ngo+` dda~ bi. ro+i va`o ba^~y cu?a ho. Ho^` dde^? la`m ca'i vie^.c ma` li.ch su+? trung thu+.c se~ kho^ng the^? tha thu+' cho cu., vi` qua vu. a'n "O^n nhu+ Ha^`u" cu. dda~ giu'p Ho^` loa.i bo? ddu+o+.c VNQDDD trong Chi'nh phu? Lie^n hie^.p (du` la` vo^ thu+'c).

Tru+o+'c khi Trung co^.ng chie^'m ddu+o+.c toa`n bo^. lu.c ddi.a Ta`u, 1949, thi` Ho^` to? ra "khie^m to^'n", "da^n chu?" trong ha`nh ddo^.ng. Nhu+ng sau na(m 1949, no^'i lie^n la.c ddu+o+.c vo+'i Trung co^.ng dde^? giu'p ddo+~ tha`nh co^ng ca'i go.i la` "chie^'n di.ch bie^n gio+'i 1950", Ho^` dda~ ddu+a lua^n phie^n nha^n su+. cu?a lu+.c lu+o+.ng vu~ trang cu?a Chi'nh phu? Lie^n hie^.p qua Trung co^.ng ho.c ta^.p - ca? chi'nh tri. la^~n qua^n su+. - Cho ne^n khi so^' ddi Trung co^.ng ho.c xong, ddu+o+.c Trung co^.ng trang bi. la.i, thi` khi ve^` ho. tro+? tha`nh lu+.c lu+o+.ng vu~ trang cu?a Ho^`, so^' lo+'n tro+? tha`nh dda?ng vie^n co^.ng sa?n hoa(.c ddoa`n vie^n thanh nie^n co^.ng sa?n. Thu+.c ra ho. va`o dda?ng co^.ng sa?n theo kie^?u ta^.p the^?, o^` a.t ma` nhu+ Ho^` no'i la` "mo+? ro^.ng cu+?a dda?ng (co^.ng sa?n)", tu+o+?ng ra(`ng nhu+ the^' la` toa.i nguye^.n xa? tha^n vi` nu+o+'c, bo+?i Ho^` va` ta^.p ddoa`n mafia ddo? cu?a ha('n du. khi. ra(`ng va`o dda?ng dde^? tha`nh lu+.c lu+o+.ng tie^n phong, lu+.c lu+o+.ng xung ki'ch v.v... dda'nh dduo^?i thu+.c da^n Pha'p. Chi'nh vi` ca'i bong bo'ng "tie^n phong", "xung ki'ch" dde^? "quye^'t tu+? cho To^? quo^'c quye^'t sinh" ma` bao thanh nie^n VN ye^u nu+o+'c bi. lu+`a, chu+' dda^u co' ddu+o+.c nghe no'i la` "chie^'n dda^'u va` ba?o ve^. chu? nghi~a xa~ ho^.i"! Vi` co' ai bie^'t chu? nghi~a xa~ ho^.i la` ca'i cho' gi` dda^u. Ho^` va` ddo^`ng bo.n co`n khai tha'c trie^.t dde^? tinh tha^`n "quye^'t tu+? cho To^? quo^'c quye^'t sinh" a^'y cu?a thanh nie^n trong lu+.c lu+o+.ng vu~ trang lu'c ddo' ba(`ng ca'ch ba`y ra ca'i tro`: mo^~i la^`n ddi chie^'n dda^'u, nhu+~ng ngu+o+`i li'nh tre? lu'c ddo' muo^'n ddu+o+.c trao nhie^.m vu. ca?m tu+?, pha?i la`m ddo+n xin va`o dda?ng, ddu+o+.c ke^'t na.p ta.i tra^.n ddi.a ro^`i mo+'i xo^ng le^n "quye^'t tu+? cho To^? quo^'c quye^'t sinh".

DDo^`ng tho+`i du`ng thu? ddoa.n lu+`a dda?o no'i tre^n dde^? na('m cha(.t ho+n, ddo^.c quye^`n ho+n lu+.c lu+o+.ng vu~ trang tho^ng qua to^? chu+'c dda?ng co^.ng sa?n, Ho^` va` ddo^`ng bo.n cho hi`nh tha`nh o+? ta^'t ca? ca'c ddo+n vi. vu~ trang, du` lo+'n hay nho?, ca'i go.i la` "chi bo^. dda?ng co^.ng sa?n", "chi ddoa`n thanh nie^n co^.ng sa?n", "dda?ng u?y co^.ng sa?n". The^' la` Ho^` dda~ ddo^.c quye^`n na('m giu+~ lu+.c lu+o+.ng vu~ trang. Ro^`i Ho^` phong qua^n ha`m, ta.o ra ca'i go.i la` "ho^ng" ho+n "chuye^n", nghi~a la` to^? chu+'c co^.ng sa?n tho^ng qua "chi'nh tri. vie^n" hoa(.c "chi'nh u?y", vo+'i vie^.c qua^n su+. chuye^n mo^n, tho^ng qua ca^'p chi? huy ddo+n vi.. Ta^'t nhie^n o+? mo^~i ddo+n vi., quye^`n sinh sa't na(`m trong tay ca'c chi'nh tri. vie^n hay chi'nh u?y. Chi? huy tru+o+?ng pha?i cha^'p ha`nh le^.nh chi'nh tri. vie^n, ngay ca? ke^' hoa.ch ha`nh qua^n chie^'n dda^'u cu~ng pha?i ddu+o+.c chi'nh tri. vie^n chua^?n y. Chi'nh tri. vie^n va` chi'nh u?y co`n la` ke? quye^'t ddi.nh, vie^.c dde^` nghi. ca^'p tre^n tha(ng ca^'p hay cho ddi ho.c nhu+~ng binh li'nh trong ddo+n vi..

DDe^? qua?n ly' cha(.t che~ ca'i to^? chu+'c dda?ng co^.ng sa?n o+? ca'c ddo+n vi. vu~ trang, Ho^` cho ra ddo+`i ca'i go.i la` "to^?ng cu.c chi'nh tri.". Ta^'t nhie^n ca'i to^?ng cu.c chi'nh tri. na`y na('m ca? co^ng ta'c dda?ng la^~n qua?n ly' nha^n su+., dde^` ba.t ca'n bo^.. Va`, cu~ng ta^'t nhie^n la` ngoa`i Ho^` va` cha^n tay cu?a Ho^` trong to^? chu+'c mafia ddo? ra, cha(?ng ai co' quye^`n ddu+o+.c bie^'t mo.i hoa.t ddo^.ng va` to^? chu+'c cu?a lu+.c lu+o+.ng vu~ trang, ca'i ma` Ho^` go.i la` "xu+o+ng so^'ng cu?a co+ quan chuye^n chi'nh". Ro^`i Ho^` tho^ng qua ca'i to^?ng cu.c chi'nh tri. ddo' ma` dde? ra ca'c tro` ma gia'o kha'c nhu+ cu.m tu+` "bo^. ddo^.i cu. Ho^`", "li'nh cu. Ho^`" cu~ng nhu+ kha^?u hie^.u ha`nh ddo^.ng cho lu+.c lu+o+.ng vu~ trang la`: "trung vo+'i dda?ng, hie^'u vo+'i da^n, nhie^.m vu. na`o cu~ng hoa`n tha`nh, ke? thu` na`o cu~ng dda'nh tha('ng". Ca'i kha^?u hie^.u lo`ng tho`ng a^'y chu? ye^'u la` o+? cu.m tu+` "trung vo+'i dda?ng", nghi~a la` Ho^` la` o^ng chu? thu+.c su+. cu?a lu+.c lu+o+.ng vu~ trang. Va` cu~ng tu+` ddo', ca'i kho+?i thu?y cu?a lu+.c lu+o+.ng vu~ trang ddu+o+.c hi`nh tha`nh du+o+'i su+. la~nh dda.o cu?a Chi'nh phu? Lie^n hie^.p nha(`m ba?o ve^. To^? quo^'c va` Nha^n da^n VN, thi` nay no' thoa'i ho'a tha`nh "ngu.y qua^n" co' nhie^.m vu. ba?o ve^. "dda?ng" - tu+'c Ho^` va` ca'i to^? chu+'c mafia ddo? cu?a ha('n. Va` cao ho+n, hay no'i mo^.t ca'ch kha'c la` mu.c tie^u to^'i ha^.u cu?a ngu.y qua^n la` "ba?o ve^. Lie^n-xo^" nhu+ Ho^` ra le^.nh ba(`ng mie^.ng cu~ng nhu+ ba(`ng ca'c nghi. quye^'t cu?a trung u+o+ng mafia ddo? cu?a Ho^`. Va^.y, VN ca'ch Nga va`i nga`n da(.m, ta.i sao la.i ba?o ve^. cho Nga-xo^, va` ba?o ve^. nhu+ the^' na`o? Xin thu+a ra(`ng, tru+o+'c ma('t la` pha?i dda'nh tha('ng thu+.c da^n Pha'p dde^? VN tre^n thu+.c te^' la` thuo^.c ddi.a cu?a thu+.c da^n ddo?, ddu+o+.c cai tri. tho^ng qua Ho^`, te^n toa`n quye^`n kie^?u mo+'i cu?a thu+.c da^n ddo?, du+.a va`o to^? chu+'c mafia ddo? ma` thu+.c cha^'t ddo' la` nhu+~ng te^n mang quo^'c ti.ch Nga, nghi~a la` Nga go^'c Vie^.t. Tie^'p dde^'n la` la`m "li'nh xung ki'ch" trong chie^'n lu+o+.c ba`nh tru+o+'ng cu?a chu? nghi~a thu+.c da^n ddo? va` nga^'m nga^`m bao va^y Trung co^.ng, mo^.t nguy co+ tranh quye^`n la~nh dda.o thu+.c da^n ddo? cu?a Nga-xo^.

Ke^? tu+` ddo', cuo^.c chie^'n dda^'u cho^'ng thu+.c da^n Pha'p kho^ng pha?i dde^? dda.t mu.c tie^u tru+o+'c dda^y do Chi'nh phu? Lie^n hie^.p dde^` ra la` gia?i pho'ng dda^'t nu+o+'c, ba?o ve^. nha^n da^n, ba?o ve^. toa`n ve.n la~nh tho^? VN. Ma` no^.i dung mu.c tie^u cu?a cuo^.c chie^'n ddo' chi? la` mu+o+.n danh "gia?i pho'ng dda^'t nu+o+'c", "ba?o ve^. toa`n ve.n la~nh tho^? cu?a To^? quo^'c VN" dde^? thu+.c hie^.n chie^'n lu+o+.c toa`n ca^`u cu?a Nga-xo^, tu+'c thu+.c da^n ddo? hay dde^' quo^'c ddo? cu~ng va^.y.

O+? no^ng tho^n cu~ng the^', Ho^` cho "mo+? cu+?a dda?ng" ke^'t na.p dda?ng vie^n tu+` no^ng da^n. Nhu+~ng ngu+o+`i na`y cu~ng cha(?ng he^` bie^'t gi` ve^` ca'i go.i la` "chu? nghi~a co^.ng sa?n". Vi` ngay trong lu+.c lu+o+.ng vu~ trang, tu+. ba?n tha^n dda~ la` mo^.t to^? chu+'c pha?i co' ky? lua^.t cha(.t che~, hai la` no+i ta^.p trung chu? lu+.c nha^n su+. cu?a ta^.p ddoa`n mafia ddo? Ho^` chi' Minh, the^' ma` cu~ng chu+a ddu+o+.c ho.c va` cu~ng chu+a ddu? ngu+o+`i hie^?u ve^` chu? nghi~a co^.ng sa?n dde^? la`m co^ng ta'c gia?ng da.y. Ba?n tha^n ca'i lu~ go.i la` "chi'nh tri. vie^n", "chi'nh u?y" co`n mu` ti.t. Thu.c cha^'t chu'ng chi? la` bo.n i't ho.c hoa(.c chu+a bao gio+` ddu+o+.c ho.c, de^~ da`ng nuo^'t nhu+~ng kha^?u hie^.u mi. da^n, nhu+~ng ki'ch ddo^.ng thu' ti'nh v.v... cu?a ho. Ho^`, khie^'n bo.n ho. tro+? tha`nh u me^ hoa`n toa`n va` cuo^`ng ti'n trie^.t dde^?. DDo' thu+.c thu. la` nhu+~ng con cho' giu+~ nha`, trung tha`nh vo+'i Ho^`, cu~ng co' nghi~a la` trung tha`nh vo+'i ma^~u quo^'c ddo? cu?a chu'ng, vi` chu'ng dda~ nha^.p quo^'c ti.ch Nga-xo^.

Ca^u chuye^.n ve^` le^~ tuye^n the^. nha^.p dda?ng mafia ddo? khi a^'y tha^.t la` tu+'c cu+o+`i. Nhie^`u dda?ng vie^n no^ng da^n kie^?u a^'y dda~ the^`, tru+o+'c ba`n tho+` co' la' co+` ddo?, bu'a lie^`m va`ng (tu+'c quo^'c ky` Nga-xo^), ddu+o+.c go.i la` "dda?ng ky`" cu?a mafia ddo?; co' a?nh Ma'c. A(ng-ghen, Le^-nin va` Stalin ra(`ng: "Thu+a hai o^ng ta^y ra^.m ra^u (tu+'c Ma'c va` A(ng-ghen); mo^.t o^ng sa^u ma('t (tu+'c Le^-nin); mo^.t o^ng ra^u cho^?i me'p (tu+'c Stalin), to^i xin the^`". Vie^.c tu+o+?ng nhu+ ddu`a ma` la` thu+.c tra(m pha^`n tra(m, co' ca? nga`n ngu+o+`i bie^'t, ke^? ca? Ho^`, Tru+o+`ng Chinh, Vo~ nguye^n Gia'p, Nguye^~n chi' Thanh, Le^ va(n Lu+o+ng, Hoa`ng quo^'c Vie^.t. Chi? co' ddie^`u la` khi nghe ba'o ca'o ve^` nhu+~ng chuye^.n nhu+ the^', bo.n chu'ng co`n ca?m ddo^.ng ra(`ng dda?ng vie^n mafia ddo? kie^?u a^'y la` cha^n tha`nh tu+` tim ruo^.t.

(co`n tie^'p)

-- hy tran (hytran@yahoo.com), September 16, 2004