Lời tác giả: Bạn tôi Chị Trần Thị CẩmTuyến (em gái của Cố Thạc Sỉ Y Khoa Trần Vỷ, nguyên Bộ Trưởng Y Tế dưới thời đệ nhị Cộng Ḥa), có gởi cho tôi mấy bài thơ Đường, kể lại mối t́nh thi thơ xướng họa kỳ thú của kỳ nữ ẩn tích Vu San Nữ bà bác sỉ Diên Hương. Cuộc t́nh thi thơ xướng họa gồm nhiều bá thơ Đường tuyệt tác, lời thơ bóng bẩy, nồng nàng mà đắng cay, bắt đầu từ tháng 1/1958 và kết thúc vào ngày 19/10/1958 khi kỳ nữ Vu San Nữ bị bạo bệnh qua đời. Cả 2 nhân vật chính trong cuộc t́nh thơ xướng họa nầy chưa bao giờ gặp mặt, ngay cả lúc Vu San Nữ trút hơi thở cuối cùng tại một dưỡng đường hẻo lánh ở gần Pleiku. Cả hai nay đă về cơi vĩnh hằng. Đây là những áng thơ hay tuyệt tác, kể lạ một mối t́nh thơ văn tuyệt đẹp, pha lẫn tính chất kỳ bí và Liểu trai chi dị, có một không hai trong thi đàn Việt Nam. Để cho những bài thơ hay nầy khỏị bị mai một và quên lảng, tôi xin mạn phép lần lượt phổ biến để các tâm hồn đồng điệu chia xẻ mối t́nh thơ xướng họa lăng mạn và đau thương nầy. ( Hoàng Vũ )
Bài Xướng
T̀NH NGANG TRÁI
Gió cuộn ngàn mây cuốn ruột tằm
Nửa tràng xuân mộng mấy xa xăm.
Canh dài dưới bóng trăng sưông lạnh
Phận mỏng bên hoa lệ nhỏ dầm.
Một nợ ba sinh âu chữa dứt
Mạch sầu trăm trượng măi c̣n thâm.
V́ ai vàng vơ ṃn thân liễu
Nhắn gởi ai ơi nỗi khổ thầm.
Vu Sơn Nữ (1958)
Bài Họa
Bài Họa 1
Ai đem chỉ thắm chắp tơ tằm
Một nghĩa hai t́nh mấy biến xâm
Nh́n bức thơ tiên hoa gấm dệt
Vuốt làn tóc bạc tuyết sương dầm
Rằng duyên … sao để thời xuân quá
Phải nợ … lo ǵ biển ái thâm
Chẳng nệ đông hàn mai dạn gió
Giọng tỳ Tư Mă ngẩn ngơ thầm.
Diên Hương (1958)
Bài họa 2
Đă trót thân em lỡ kiếp tằm
Buông tơ gởi trọn kẻ xa xăm.
Chăn đơn lạnh lẽo thân cô quạnh
Gối chiếc buồn thiu lệ đổ dầm.
Đau đớn lỡ làng duyên phận mỏng
Bùi ngùi trắc trở mối t́nh thâm.
So giây, giây măi luôn trùng phiếm
Thổn thức v́ ai nuốt lệ thầm.
Hoàng Vũ (2004)
Bài họa 3
Một khối t́nh tơ một kiếp tằm
Chờ người xe mối quá xa xăm.
Tơ chùng phíếm lệch đàn ngang bậc
Duyên bạc t́nh si lệ ướt dầm
Thui thủi chiều hôm thân liễu rũ
Bẽ bàng khuya sớm ánh đèn thâm.
Cạn ḍng lá thắm buồn trăn trở
Gối chiếc song thưa măi khóc thầm.
Cao Yên Tuấn (2004)
-- Kẻ Sĩ Bắc Hà (ke_si_bac_ha@yahoo.com), August 12, 2004