Sam Ybarra ngồi trong bóng tối, tại ngôi nhà của mẹ ḿnh ở Arizona, khóc thổn thức. Từng có thời bị những thành viên Mănh Hổ khác e sợ, giờ Ybarra chỉ là một con người kiệt quệ, bị những kư ức thời chiến giày ṿ. “Tôi hỏi nó: Làm sao thế con? Sao con lại khóc?” Mẹ của Ybarra, bà Therlene Ramos nhớ lại: “Nó nói: Đó là cuộc đời con, những chuyện con làm. Con đă giết người, mẹ ạ. Con đă giết những người vô tội. Lẽ ra con không nên làm thế. Trời ơi, con đă làm ǵ vậy?” Tay run run, hắn cuộn người trên chiếc đivăng, nhắc đi nhắc lại: “Tại sao vậy?”. Câu hỏi chỉ có Ybarra mới trả lời được. 3 lần, các nhà điều tra t́m cách chất vấn cựu binh nh́ về những lời cáo buộc, cả 3 lần hắn đều từ chối. Khi cuộc điều tra được tiến hành năm 1971, Ybarra đă giải ngũ và sống ở San Carlos Apache (Arizona).V́ không c̣n phục vụ trong quân ngũ, về mặt pháp lư, cựu binh khét tiếng nhất Mănh Hổ không phải trả lời các câu hỏi.

Bà Therlene Ramos - mẹ Ybarra - bên mộ con. Sau nhiều năm nghiện rượu và ma tuư, Ybarra chết v́ bệnh viêm phổi ở tuổi 36. Trước khi qua đời năm 1982, hắn đă nhiều lần khóc trước mặt những người thân nhất của ḿnh. Người mẹ của cựu binh nh́ (giờ bà đă 78 tuổi) nhớ lại: “Nó cứ ngồi và khóc. Ngồi và khóc. Nó nói với tôi: Con cảm thấy ân hận quá. Con xin Chúa tha thứ v́ những việc con làm, v́ đă giết những người đó, tất cả thường dân, tất cả trẻ em. Họ đâu có định hại ǵ con... Nó sống đấy, nhưng thực ra đă chết”. Trong số 30 tố cáo về tội ác chiến tranh được lục quân điều tra, có 7 là nhằm vào Ybarra, bao gồm có việc cưỡng hiếp và đâm chết một cô bé 13 tuổi và giết dă man một cậu bé 15 tuổi. Rất nhiều lần, các nhân chứng nh́n thấy hắn cắt tai của những binh lính đối phương và dân làng đă chết, thậm chí có khi lột da đầu họ.

Kenneth "Boots" Green - bạn thân nhất của Ybarra. Green được mệnh danh là Boots (giày) v́ không bao giờ cởi giày trên chiến trường. Năm 1966, Ybarra cùng người bạn thân thời trung học Kenneth Green nhập ngũ. Sau khi đến Việt Nam, 2 tên rủ nhau tham gia trung đội Mănh Hổ và đều trở thành những kẻ được tín nhiệm trong chiến đấu nhờ tính tàn nhẫn đối với dân làng. Green từng bị cáo buộc là tra tấn một tù nhân hồi tháng 5/1967 gần Đức Phổ, bằng cách đâm dao nhiều lần vào cổ nạn nhân trước khi giết bằng cách cắt cổ. Ybarra và Green từng khoe cưỡng hiếp và giết chết một cô bé trong một trận càn gần Tam Kỳ hồi tháng 8. Tuy trung đội được chia thành nhiều nhóm, 2 kẻ này luôn ở bên nhau. Ngày 29/9/1967, trung đội bị phục kích, Green bị bắn vào chân. Khi lính cứu thương kéo Green đi, hắn trúng đạn ở đầu và chết ngay trước mắt bạn. Ybarra tuyên bố sẽ trả thù cho cái chết của Green. Trong 2 tháng tiếp theo, hắn trở thành kẻ giết người nhiều nhất trong trung đội. Trong trận càn một làng gần Chu Lai, hắn thực hiện một tội ác dẫn tới cuộc điều tra của lục quân đối với Mănh Hổ sau này: cắt cổ một em bé sơ sinh để lấy một cái ṿng cổ. Năm 1968, Ybarra không c̣n ở đơn vị Mănh Hổ nữa. Sau nhiều lần đụng dộ với thượng cấp, hắn bị điều đến một đại đội pháo binh. Đến năm 1969, Ybarra ra trước toà án binh 3 lần v́ không tuân lệnh thượng cấp và tàng trữ marijuana. Ra khỏi lục quân tháng 4/1969, cựu binh Mănh Hổ quay về Arizona. Khi các nhà điều tra t́m cách thẩm vấn Ybarra lần cuối vào năm 1975, hắn đang sống trong một chiếc xe moóc, bị bệnh tiểu đường và xơ gan. Theo lời người vợ cũ Joyce Little, tên này suốt ngày uống rượu và dùng marijuana. Những người thân của Ybarra không biết về những tội ác của hắn. Họ nghĩ đó là một người dũng cảm. Các tờ báo địa phương c̣n viết về những "chiến công" của Ybarra. C̣n bản thân hắn ta lại uống để quên đi những ǵ ḿnh làm ở Việt Nam. “Có lẽ là anh ấy sợ những hồn ma của những người anh ấy đă giết, những việc anh ấy đă làm. Anh ấy có lẽ bị ám ảnh bới những bóng ma ấy”, người vợ cũ giải thích. Đối với Barry Bowman, những h́nh ảnh thời chiến trở về vào ban đêm. Ông già Đào Huệ quỳ dưới chân hắn. Viên sĩ quan chĩa một khẩu súng trường vào đầu người đàn ông. Một phát súng. Ông già ngă ra đất, oằn ḿnh trên mặt cỏ đẫm máu. Mặc dù đă qua nhiều năm điều trị tâm lư, cựu binh Mănh Hổ vẫn dằn vặt về cảnh tượng mà ḿnh đă chứng kiến, khi c̣n là một lính cứu thương trẻ ở thung lũng sông Vệ. Trong số 43 cựu thành viên được Toledo Blade phỏng vấn, có nhiều người thường xuyên gặp phải ác mộng, bị quá khứ ám ảnh và suốt 36 năm phải điều trị tâm lư. 9 người được chẩn đoán là bị chứng PTSD (stress hậu chấn thương), một t́nh trạng tâm lư thường xuất hiện sau khi người bệnh trải qua những việc đe doạ đến tính mạng. Khi Douglas Teeters, một cựu binh, nhắm mắt, hắn nh́n thấy cảnh những dân làng bị bắn trong lúc họ vẫy truyền đơn, mong được bảo toàn mạng sống. Thuốc chống suy nhược và thuốc ngủ không giúp hắn t́m được sự thanh thản. Ở Mỹ, cứ 6 cựu chiến binh Việt Nam th́ có 1 người bị mắc chứng PSTD. Những ai khỏi bệnh có thể nhớ lại những sự kiện khủng khiếp mà không cảm thấy sợ hăi. Tuy nhiên, đối với những người đă tiến hành các tội ác, hay không ngăn cản được chúng, th́ t́nh trạng bệnh lư của họ phức tạp hơn. Ngoài chứng stress, họ c̣n bị ư thức tội lỗi đè nặng khiến cho nỗi sợ hăi và cảm giác bị cô lập đè nặng. Các bệnh nhân thường vừa t́m cách lư giải cho hành động của ḿnh, lại vừa lên án những ǵ ḿnh từng làm. Cựu trung sĩ Ernest Moreland từ chối miêu tả vai tṛ của ḿnh trong việc đâm chết một tù nhân gần Đức Phổ, v́ sợ bị truy tố: “Những việc bạn đă làm. Bạn nghĩ lại và tự nhủ: Tôi không thể tin được là tôi lại làm việc đó. Vào thời điểm đó, th́ việc này có vẻ như là đúng. Nhưng bây giờ bạn đă biết đó là sai. Không thể lẩn trốn những cơn ác mộng, không thể lẩn trốn quá khứ”. Y dùng ma tuư và rượu để làm dịu nỗi đau, khi trở về Việt Nam. “Tôi từng suưt tự tử”.

James Hawkins. Chỉ riêng có cựu trung đội trưởng Mănh Hổ James Hawkins, kẻ đă trực tiếp ra lệnh cho các thành viên giết dân thường, th́ không áy náy về những ǵ ḿnh đă làm. Cựu trung uư cho rằng ḿnh có quyền bắn vào dân thường. “Trong bất kỳ cuộc chiến nào, dân thường và nhưng người vô tội sẽ bị giết. Tôi không hối tiếc” . Có một số cựu thành viên, để tồn tại, phải làm ngơ trước các hoạt động của Mănh Hổ. Một trong số họ là Rion Causey, 55 tuổi, hiện là kỹ sư hạt nhân: “Tôi thường thức dậy lúc nửa đêm, mồ hôi vă ra đầy ḿnh. Tôi đă không lên án những việc đă xảy ra khi đó. Tôi mới 19 tuổi, nhưng tôi biết những ǵ họ đă làm là sai". Theo các chuyên gia tâm lư, việc cắt bộ phận của người chết trong thời chiến là những triệu chứng điển h́nh giai đoạn 2 của chứng PTSD, trong đó sợ hăi biến thành sự tức giận. Cựu binh Joseph Evans, 59 tuổi, hiện sống ở Atlanta, cho biết hắn từng cắt tai người: “Bỗng nhiên bạn phải đương đầu với cơn giận khủng khiếp. Bạn có cảm giác bị thiêu đốt và sợ hăi, và bạn làm việc đó để gánh nặng của ḿnh nhẹ bớt”. William Carpenter, 54 tuổi, nói rằng trước khi chết, hắn muốn trở lại thung lũng sông Vệ, nơi các binh lính Mănh Hổ bắn chết 4 nông dân già và nói lời xin lỗi đối với các gia đ́nh những người đă mất.

Gerald Bruner. Nỗi ám ảnh về Việt Nam c̣n bám theo cả những thành viên Mănh Hổ từng chống lại đồng đội của ḿnh để bảo vệ dân thường. Hồi tháng 8/1967, ở ngôi làng gần Chu Lai, sau khi chứng kiến các binh lính Mănh Hổ hành quyết một người không có vũ khí, trung sĩ Gerald Bruner đă làm một việc bất ngờ: Ông ta giơ súng lên và doạ sẽ giết ai c̣n t́m cách bắn thường dân. Các binh lính đă phải lui bước. Đây là lần duy nhất, một thành viên trung đội doạ bắn đồng đội của ḿnh để ngăn cản sự tàn sát. V́ chuyện này, Bruner đă bị một chỉ huy mắng mỏ và yêu cầu gặp bác sĩ tâm lư. Ông ta thuyên chuyển khỏi Mănh Hổ tháng 9/1967. Bruner đă nhiều lần khiếu nại với cấp trên và vài năm sau đó, với các nhà điều tra về các hành vi của Mănh Hổ. Nhưng đều vô ích. Măi đến khi qua đời v́ bệnh ung thư năm 1997, ông ta vẫn bị ám ảnh về 2 tháng ở cùng Mănh Hổ và thường uống rượu để quên đi những kư ức đau đớn.

Donald Wood. Trong trung đội, trung uư Donald Wood là người thường xuyên tranh căi với James Hawkins, cùng quân hàm với ông ta nhưng là trung đội trưởng. Lần đầu tiên, Wood ngăn cản các binh lính trong t́nh trạng say rượu qua sông Vệ (vụ dẫn đến cái chết của ông Đào Huệ, nhưng bị Hawkins phớt lờ). Một lần khác, Hawkins ra lệnh cho quân lính bắn 2 bà cụ Việt Nam. Wood, bất b́nh, yêu cầu các binh lính không được nổ súng. Nhưng các thành viên Mănh Hổ vẫn tuân theo lệnh chỉ huy của họ. “Hai người như ban đêm và ban ngày, luôn căi nhau”, cựu binh Wiliam Carpenter nhớ lại. Theo Carpenter, trung uư Wood là một người “quan tâm đến dân thường” nhưng lại không thể ngăn cản bạo lực. Ông ta từng khiếu nại lên tư lệnh cấp cao và một sĩ quan thuộc một sư đoàn khác. Wood thậm chí c̣n phản ánh lên một vị tướng thanh tra, nhưng không ai có hành động ǵ. Bất măn, đến tháng 8/1967, ông ta xin thuyên chuyển khỏi đơn vị. Wood về sau trở thành một luật sư ở Findlay (Ohio). Ông ta qua đời v́ v́ chứng ph́nh năo năm 1983, ở tuổi 36. Vợ ông, bà Joyce, cho biết Wood rất ít khi nói về thời kỳ ông ta ở Việt Nam, nhưng thường gặp phải ác mộng, v́ những hồi ức chiến tranh. Một trong những người bạn của ông ta, bác sĩ Brenz, kể rằng Wood vẫn tâm sự muốn dành thời gian để hiểu rơ con người Việt Nam hơn.

-- (nguoitrunglap@yahoo.com), February 11, 2004

Answers

Đề nghị bạn "người trung lập" cung cấp thông tin hay nguồn trích dẩn của tài liệu bạn sử dụng nếu không chúng tôi buộc phải xoá các tin tức không có nguồn trích dẩn loại này.

-- VAS Moderator (vasgatekeeper@yahoo.com), February 11, 2004.

la cua dai BBC do ong Vas a

Toi doc duoc trong Forum cua dai BBC do Ong Vas a!Trich lai cho ba con xem. Con nhieu phan nua. Mai mot la toi ac cua linh VNCH, con cua VNCS la sau cung cho ba con minh xet

-- (nguoitrunglap@yahoo.com), February 11, 2004.

Ong VAS ko nen lam kho de nhung nguoi muon noi len su that .Dung co bit mieng nhung nguoi lat mat na gia doi cua My nguy

-- communist (communist@yaheo.com), February 11, 2004.

Tôi chỉ nhắc nhở các bạn khi copy tài liệu của người khác th́ phải trích dẩn nguồn để tránh chuyện pháp lư sau này. Tôi biết bài này trích dịch lại từ báo Toledo Blade Ohio, nhưng trong bài báo này viết rỏ ràng rắng, muốn copy, hay in lại phải xin phép nhà xuất bản. Không biết các bạn có làm điều này hay không, hay chỉ nhiều khi nhắm mắt copy và paste lên, không trích dẩn nguồn gốc 1 cách bừa băi thiếu suy nghĩ?

-- VAS Moderator (vasgatekeepers@yahoo.com), February 12, 2004.

Vậy là anh chỉ đồng ư cho bịa chuyện , lăng mạ người khác , chứ không được dùng bài người khác à ? Anh thử hỏi mấy người cộng ḥa trong cái diễn đàn này xem họ có lấy của người khác mà không ghi xuất xứ không ? Tui nói có đó tui c̣n biết họ lấy từ diễn đàn thảo luận của người khác , rồi chép lại thành một câu chuyện của ḿnh nữa ! ( từ kicon )! Sao anh không bảo với họ hả anh " giử cửa "

-- Bạch Vĩ (smartboy@hopthu.com), February 13, 2004.