naar aanleiding van een mailtje van mede-subjectivist Omar wat nagedacht over de ultieme recensie. hoe ziet die eruit?

bij Opscene was de gouden regel: niet langer dan 8 regels (courier pitch 10). kort en puntig dus. vooral niet te veel blabla. in die traditie ben ik gevormd. Zie voor een voorbeeld: Start To Fuck With Star Whores recensie door Dave Roozendaal.

zelf beleef ik de laatste tijd erg veel plezier aan het schrijven van verhaaltjes om een plaat toe te lichten. Omar geeft die neiging ook. twee voorbeelden zijn: Closer Musik review en Drexiya review.

Wat denken jullie ervan? hoe dient een goede review eruit te zien? wat is haar doel? wat maakt haar tot een succes?

-- theo ploeg (theo@cut-up.com), July 09, 2002

Answers

okeoke,

ik en html: er gaat keer op keer iets mis. heeft van doen met slordigheid. de link naar de review van Dave loopt door tot aan die van de Closer Musik review. even uitkijken met klikken dus.

-- theo ploeg (theo@cut-up.com), July 09, 2002.

Perfect is lastig, al vond ik die Closer Musik review van jou wat subtieler en poetischer dan mijn SF geneuzel.

hoe dient een goede review eruit te zien?

het liefst met wat alinea's ;)

wat is haar doel?

doet je nadenken en misschien de plaat kopen.

wat maakt haar tot een succes?

DAt je hem met plezier kan lezen, je nieuwe inzichten geeft zonder dat je per se de plaat koopt, tover ik zo maar uit mijn hoed.

Verder hou ik wel van veel blabla, waar ik sinds mijn Mercury Rev/Spiritualized marathon elke keer aan wordt herinner door bepaalde lieden. :) Veel blabla, mooi zinnen, nieuwe metaforen en op een of andere manier de muziek weten te vangen in woorden dan ben ik wel blij. Zo weinig mogelijk biografische informatie en als het geen specifiek verhalend doel heeft geen herhaling van de geschiedenis van de artiest en dan nog twee zinnetjes over de nieuwe plaat (erg populair recept bij veel Nederlandse journo's).

-- Omar (omar@kindamuzik.net), July 09, 2002.

Het beste is om inderdaad terug te redeneren wanneer een recensie echt goed is. Punten als:
1) De lezer weet of het album iets voor hem/haar is
2) De lezer heeft de recensie met plezier gelezen
3) De lezer onthoudt een of meer zinnen van de recensie doordat de reviewer bijv. rekening houdt met het primacy/recency-effect
4) De review is geschreven voor de lezer en niet voor collega's want het is zo dat het niet altijd lang hoeft zoals teveel vermoeienis bij Pitchfork

-- Norbert (norbert @kindamuzik.net), July 09, 2002.

3) De lezer onthoudt een of meer zinnen van de recensie doordat de reviewer bijv. rekening houdt met het primacy/recency-effect

Jij doet iets met communicatie niet? :) Kun je voor leken uitleggen wat je hiermee bedoelt? Verder ben ik het wel met je eens; punt 1 is met voorsprong het belangrijkst.

Wat volgens mij ook nog uitmaakt is waar de recensie verschijnt: op een weblog vind ik een persoonlijke recensie en/of verhaal (zoals de voorbeelden van Omar die Theo noemde) prima kunnen, maar in een magazine (inclusief webzines, als dus ook KindaMuzik) vind ik het vaak een stuk minder passen, dat zijn dingen die op zich geschikt zijn om eens in terug te bladeren, dan wil je (lees: wil ik) niet een vele alinea's tellend verhaal lezen, maar gewoon een enigszins to the point-stuk, waar je redelijk snel de essentie uithaalt.

Overigens pleit ik niet voor een maximum aantal woorden/regels voor een recensie (was dit bij Opscene niet ook gewoon omdat er zo meer recensies in het blad pasten?), als er meer woorden nodig zijn om iets te omschrijven, doe dat dan ook. In deze context zijn wel leuk om te bekijken: 75 or Less en Gwrrf met respectievelijk maximaal 75 en 100 woorden per recensie.

Wat ik bij veel recensies mis is de persoonlijke muzikale context waarin de auteur de recensie schrijft. Dus: wat ken je al van die band, houd je normaliter van dit soort muziek etc. Er lijkt soms een taboe te heersen op het vermelden dat een vierde plaat van een band de eerste is die je hoort, terwijl dat voor een resencie essentiele informatie kan zijn. En ook is het vervelend als iemand een bepaalde plaat afkraat, terwijl blijkt dat hij/zij gewoon niet van dat soort muziek houdt.

-- Martijn @ Think Small (thinksmallzine@hotmail.com), July 09, 2002.

Jij doet iets met communicatie niet? :) Kun je voor leken uitleggen wat je hiermee bedoelt?

Doe inderdaad wat met communicatie maar dit komt oorspronkelijk uit de sociale psychologie m.b.t. persuasion. Als je iemand meerdere argumenten geeft dan is het eerste en het laatste argument het effectiefste. Ze hebbe het meeste invloed op de ontvanger en blijven het beste hangen. Dit wordt trouwens ook veelal in rechtbanken toegepast waar de aanklager het eerste én het laatste mag voorkomen (opening statement + closing arguments). Een recensie kan je ook als een middel zien om mensen te overtuigen. Als je ergens heel enthousiast over bent wil je graag dat anderen het horen. Als je iets troep vindt val je in je rol als gatekeeper: dit wil je mensen niet laten horen (al blijft de vraag of het niet beter is om het helemaal niet te behandelen, hangt tevens af van wat andere media er mee doen). Maar die effecten kan je door een goede binnenkomer of een goede afsluiter erg goed gebruiken in je recensie. Iets waar de Opscene trouwens erg goed in was.

-- Norbert (norbert@kindamuzik.net), July 09, 2002.

Dank voor de uitleg! Ik zal er voortaan aan denken bij het schrijven van recensies :)

-- Martijn @ Think Small (thinksmallzine@hotmail.com), July 09, 2002.

al blijft de vraag of het niet beter is om het helemaal niet te behandelen, hangt tevens af van wat andere media er mee doen

Oh ja, dat was ik nog vergeten in mijn betoog van daarnet. Het hangt er ook vanaf of andere media (die door "je" lezers i.h.a. ook gelezen worden) de plaat ook bespreken. In dat geval kun je soms volstaan met een "ander soort" recensie, iets grappigs ofzo, iets heel persoonlijks of weet ik wat.

-- Martijn @ Think Small (thinksmallzine@hotmail.com), July 09, 2002.

was dit bij Opscene niet ook gewoon omdat er zo meer recensies in het blad pasten?

neen. al passen er zo natuurlijk heel wat reviews op een paar pagina's. het belangrijkste doel was (in ieder geval gedurende de jaren waarin ik in de redactie zat) om korte puntige recensies te krijgen zonder al te veel blabla.

-- theo (theo@cut-up.com), July 09, 2002.

waar ik me altijd vreselijk aan erger in recensies zijn bijvoorbeeld herhaling van dingen die de artiest in een interview heeft gezegd, soms nog in hetzelfde nummer van hetzelfde blad. voorbeeld: notwist neon golden recensie. in klein interviewtje voorin noemt zanger invloeden. recensent herhaalt(!!) die in zijn recensie... alsjeblieft zeg.. er moet wel wat nieuws in de recensie staan, niet iets wat ik net gelezen heb.

-- Ludo (ordinarypeoplerecs@hotmail.com), July 09, 2002.

toen ik mijn eerste recensie voor Dwarf schreef kreeg ik als commentaar dat dat was zoals een recensie hoorde te zijn: kort en eigenlijk zonder echt de mening van de recensent weer te geven. sindsdien heb ik zowel lange stukken met veel metaforen als korte bondige geschreven. ik hou van beide vormen eigenlijk. voor mezelf hangt het er zeer van af hoe de plaat me raakt. en van mijn bui/inspiratie om te schrijven, heh. ik denk dat de waardering van recensies ook afhangt van wie het geschreven heeft. als je smaak zo ongeveer overeen komt met die van de recensent die je al een tijdje leest, dan weet je wat je aan zijn/haar recensies hebt, bedoel ik.

-- lubacov (luba@animejunction.com), July 09, 2002.

het belangrijkste doel was (...) om korte puntige recensies te krijgen zonder al te veel blabla.

Een goed principe lijkt me, maar af en toe een langere recensie is ook wel leuk. Je kunt in een recensie ook allerlei (nuttige) biografische gegevens stoppen, dan zijn 10 regels wel wat kort.

ik denk dat de waardering van recensies ook afhangt van wie het geschreven heeft.

Helemaal mee eens! Het persoonlijke in een recensie wordt m.i. vaak ondergewaardeerd. Alsof wat een recensent schrijft de absolute waarheid is. Ik heb het ook nooit zo op die (quasi-)anonieme recensies, evt met de initialen heel klein onderin. Ik wil altijd meer weten van een recensent.

waar ik me altijd vreselijk aan erger in recensies zijn bijvoorbeeld herhaling van dingen die de artiest in een interview heeft gezegd

Het kan ook juist een mooi aanknopingspunt zijn voor een recensie! Een band zegt te zijn beinvloed door artiest X en jij concludeert dat dat te horen is. Of juist niet. Ik vind het belangrijker dat de vergelijkingen kloppen (al is dit nauwelijks objectief te behoordelen), dan dat ze origineel zouden moeten zijn.

-- Martijn @ Think Small (thinksmallzine@hotmail.com), July 09, 2002.

Wat voor soort muziek, vergelijkingen met andere bands (hoe suf ook soms maar toch vind ik het wel fijn), waar vandaan, sfeer, humor. Vind vaak de Pitchfork reviews erg leuk maar ook wel weer lang. Vond Opscene vaak lekker bondig en bot maar achteraf gezien had ik meer willen weten van bepaalde platen die ik bij toeval heb gehoord. En die ik dan erg goed vond, zo goed dat ik er meer jubelende dingen over had willen lezen bij een van de weinige bladen die daar aandacht aan besteedde. Maar toch blader ik nog wel eens door een oude Opscene....het een was erg leuk blad, snif...

-- martinus (martin@cheech-wizard.com), July 09, 2002.

Voor mij geldt maar één regel voor een recensie: het moet leuk zijn om te lezen. En dan kan het zowel een grappig stuk zijn (Buddyhead!) als een doorwrocht essay.

-- Jan Peter (janpeter.prenger@a1.nl), July 11, 2002.

Pitchfork > heeft nogal eens last van het Ryan slash and cut techniek. Hij verandert nogal wat aan de reviews waardoor het allemaal een beetje hetzelfde leest. slecht of goed, dat hangt af van je smaak. En in tegenstelling tot de ILM posse (op Usenet) vond ik het eminem review op Pfork niet goed.

-- nathalie (stevienixed@yahoo.com), July 13, 2002.